ආදර හැඟුම්...!

අද හවස මට පේමදාස හමු විය...

පේමදාස මනමාලකම නිසාම ජාසොංගේත් පබුලිනාගෙත් ගැට වලට අහුවෙයි.

පබුලිනා එනතෙක් රැයෙහි උයන්තෙර සඳ හෙවනැලි වතල ගස් හේඩාවේ පොරොත්තු වන මුදලිතුමාගේ සිතෙහි ඉවසුම් බිඳෙයි. එහි ආසාවන් ඇතිවෙයි, වැඩෙයි, වැටෙයි, යළි යළිත් ඇතිවෙයි. ඖචිත්‍යය අණවන්නේ ගීතයකි. නාට්‍යමය අවස්ථාවේ ආකූළතාවය දෙබස් කළේ නම් රස භංගයකි. ඔහු මල් නොතලා හෝ තලා හෝ රොන් ගනු දනී. ශෘංගාරය නම් මේය. දයානන්ද ගුණවර්ධන ශෘංගාරය ‘බිත්තිය හා ඩිස්ටෙම්පර්' නොකර මනා ශික්ෂණයකින් යුතුව වචනයට පෙරළයි.

සඳ පහන් අපර සැඳෑවෙක ‘ආදර හැඟුම්' ඇසිය යුතුය. ඇල්විටිගල සංගීතයේ විශිෂ්ටත්වය වන සංගීත ස්ථර මෙහි ද ඇසෙයි. වයලීනය හා සිතාරය අතර දෝලනය වන ‘රෑහි හඬ' "මඟුල් රෑ ඉවසිලි බිඳියි". මන්ද්‍ර මුරලි ආලාපය ‘හැඟුම් කිති කවයි'. ගීතය පුරා නොබිඳී දිවෙන ඒකල වයලීනය විප්‍රලම්භ ශෘංගාර වේදනාව විසංවාදීව මතු කරයි (එහෙම කියන්නේ අපේ උන්දෑ ය). ඒ ඇයිදැයි විමසීම අසන්නා සතූ ය.

අභිමත රසය ශෘංගාරය වුවත් එමගින් ජනනය වන 'විප්‍රලම්භ රසය' මතු කිරීමට 'දිල් සේ' හි 'අජ් නභී' (රහුමාන්) හා 'ශර්මිලී' හි 'ඛිල්තෙ හෙ ගුල් යහාං' (බර්මන්) ට හැකි වීම භිම්පලාසී රාගයේ වර්ණවත් බවයි (පේමතෝ ජායති සෝකො?). ‘මචං ආදර හැඟුම් කියන්නේ සිංහල ගzසල් එකක්’ යැයි නම අමතක මිතුරෙක් කීවේ මන්දැයි මට යන්තමින් දැනෙයි. භීම්පලාසියේ ගාන සමය ‘අපර සන්ධ්‍යාවයි'. එහි රසය උපදින්නේ එ ලෙසිනි.

1988 සිසු අරගල නිසා වරින් වර පාසැල් වසා දමන විට පියරත්න මාමා ළඟ වැඩ කිරීමෙන් මට රුපියල් පන්සියයක් ලැබුණි. එදා මිලට ගත් "ආදර හැඟුම්" කැසට් පටය තාමත් මා සතුව ඇත. ඒ කාලයේ යළි යළිත් ඇසුවා සේ නැවතත් වරින් වර ‘ආදර හැඟුම්' ඇසීමි.

දැන් පේමදාස මුහුකුරා ගිය මිනිසෙකි..

ඔහුගේ මුහුණේ වියපත් රැළි අතර අකුණු විදුලියක් මෙන් දිව ගිය මනමාල හිනාවක් අද හවස දුටිමි..

අද හවස මට පේමදාස හමු විය...

03.11.2009
(පින්තූරය: Sunday Times)